اگر تاکنون در دنیای سئو و بهینهسازی سایتها قدم گذاشته باشید، احتمالاً با واژه “اسکیما” برخورد کردهاید. اما واقعاً اسکیما چیست و چرا اینقدر اهمیت دارد؟ در این مقاله، ما به شما میگوییم اسکیما چیست، چه کاری انجام میدهد، انواع آن کدامند و چگونه میتوان آن را در سایتتان پیاده کرد. حتی اگر هیچ تجربهای در این زمینه ندارید، بعد از خواندن این مقاله، با اطمینان میتوانید این مفهوم را درک کرده و به کار ببرید.
اسکیما چیست؟
اسکیما (Schema) در اصل یک داده ساختاریافته (Structured Data) است که به موتورهای جستجو میگوید محتوای سایت شما درباره چه چیزی است. به زبان ساده، فرض کنید سایت شما یک مغازه دیجیتال است و موتور جستجو مانند مشتریای است که وارد مغازه شده. بدون اسکیما، موتور جستجو باید خودش حدس بزند که هر محصول یا بخش سایت چیست؛ اما با اسکیما، شما برچسبهای دقیقی روی هر بخش میزنید و به موتور جستجو میگویید: «این بخش درباره محصول است، این بخش درباره رویداد است، و اینجا نقد و بررسی است».
مثال واقعی
- یک صفحه محصول دارید: بدون اسکیما، گوگل فقط عنوان و متن صفحه را میبیند.
- با اسکیما، گوگل میفهمد:
نام محصول چیست
قیمت آن چقدر است
موجودی انبار
امتیاز کاربران
نتیجه؟ گوگل میتواند این اطلاعات را به شکل Rich Snippet یا نتایج غنی در جستجو نشان دهد، که باعث جلب توجه بیشتر کاربران میشود.
اسکیما چه کاری انجام میدهد؟
اسکیما دو کار اصلی انجام میدهد:
۱. کمک به موتورهای جستجو برای درک بهتر محتوا
بدون اسکیما، موتور جستجو فقط متن خام را میخواند و گاهی معنای واقعی محتوا را نمیفهمد. با اسکیما، موتور جستجو دقیقا میفهمد:
- این متن یک مقاله است یا یک نقد و بررسی
- این صفحه درباره یک محصول یا یک رویداد است
- نویسنده یا برگزارکننده کیست
- اطلاعات اضافی مثل تاریخ، زمان، قیمت، یا امتیاز چیست
۲. نمایش اطلاعات به شکل جذاب در نتایج جستجو
وقتی اسکیما را پیاده میکنید، گوگل میتواند اطلاعات اضافی را در نتایج جستجو نشان دهد:
- ستارههای رتبهبندی محصول
- تاریخ و زمان رویداد
- اطلاعات تماس کسبوکار
- تصویر محصول یا دستور غذا
این قابلیت باعث میشود نتیجه شما جذابتر و قابل اعتمادتر به نظر برسد و نرخ کلیک (CTR) افزایش یابد.
مقاله پیشنهادی: آموزش ثبت کسب و کارها در گوگل مپ
مهمترین اسکیماها برای وبسایت
اسکیما انواع مختلفی دارد و هر نوع برای هدف خاصی طراحی شده است. در ادامه رایجترین انواع اسکیما را معرفی میکنیم:
۱. اسکیما سازمانی (Organization)
این نوع اسکیما برای معرفی یک شرکت، سازمان یا مؤسسه کاربرد دارد.
مثال کاربردی: لوگوی شرکت، آدرس سایت، صفحات شبکههای اجتماعی و اطلاعات تماس.
۲. اسکیما شخصی (Person)
این اسکیما اطلاعات درباره افراد را نشان میدهد، مانند نویسندهها یا سخنرانان.
مثال کاربردی: نام، سمت شغلی، شرکتی که در آن فعالیت میکند و لینک پروفایل.
۳. اسکیما رویداد (Event)
برای معرفی رویدادها، کنسرتها، وبینارها یا همایشها استفاده میشود.
مثال کاربردی: نام رویداد، تاریخ شروع و پایان، مکان و لینک ثبتنام.
۴. اسکیما کسبوکار محلی (LocalBusiness)
این نوع برای کسبوکارهایی است که خدمات یا محصولات خود را به مشتریان محلی ارائه میدهند.
مثال کاربردی: نام فروشگاه، آدرس، شماره تماس، ساعات کاری.
۵. اسکیما محصول (Product)
برای محصولات و اطلاعات مرتبط با آنها کاربرد دارد.
مثال کاربردی: نام محصول، تصویر، قیمت، امتیاز کاربران، موجودی و تخفیفها.
۶. اسکیما نقد و بررسی (Review)
این نوع اسکیما به موتورهای جستجو کمک میکند تا امتیاز و نظرات کاربران درباره محصولات یا خدمات را نمایش دهند.
۷. اسکیما مقاله و محتوا (Article / BlogPosting)
برای صفحات محتوا، بلاگها و مقالات استفاده میشود تا عنوان، نویسنده، تاریخ انتشار و تصویر شاخص مشخص شود.
آموزش گوگل ادز 2025: گامبهگام تا موفقیت در تبلیغات گوگل
نحوه اجرای اسکیما در وبسایت
پیادهسازی اسکیما ممکن است در نگاه اول کمی پیچیده به نظر برسد، اما با دانستن چند روش ساده و ابزارهای مناسب، میتوان آن را به راحتی انجام داد. اسکیما کمک میکند موتورهای جستجو محتوای سایت شما را بهتر درک کنند و نتایج غنیتری برای کاربران نمایش دهند.
۱. استفاده از JSON-LD
روش JSON-LD محبوبترین و مورد علاقه گوگل است. در این روش، کد اسکیما در قالب یک اسکریپت جاوااسکریپت در بخش <head>
یا حتی در پایین صفحه HTML قرار میگیرد.
مزایا:
- ساده و قابل خواندن توسط انسان و موتورهای جستجو
- نیاز به تغییر مستقیم در کد HTML صفحه ندارد
- بهراحتی میتوان آن را بروزرسانی کرد
مثال کاربردی: اگر یک صفحه محصول دارید، میتوانید با JSON-LD نام محصول، قیمت، موجودی و امتیاز کاربران را به موتور جستجو معرفی کنید و آنها را در نتایج غنی نمایش دهید.
۲. استفاده از افزونههای CMS
اگر از سیستمهای مدیریت محتوا (CMS) مثل وردپرس استفاده میکنید، افزونههایی مانند Yoast SEO و Rank Math فرآیند افزودن اسکیما را ساده میکنند.
مزایا:
- نیازی به کدنویسی دستی نیست
- امکان انتخاب انواع اسکیما برای صفحات مختلف
- برخی افزونهها پیشنمایش و اعتبارسنجی اسکیما را در لحظه انجام میدهند
- ۳. پلتفرمهای خودکار
برخی وبسایتسازها مانند Wix، Shopify و Squarespace به صورت خودکار اسکیماهای پایه را برای صفحات ایجاد میکنند، مانند article
یا product
.
مزایا:
- مناسب کسبوکارهای کوچک و پروژههای شخصی
- صرفهجویی در زمان و هزینه
- به طور خودکار دادههای پایه مانند عنوان، تصویر و توضیحات صفحه را علامتگذاری میکند
محدودیت: این روش معمولاً امکانات سفارشیسازی پیشرفته ندارد و برای پروژههای بزرگ و پیچیده کافی نیست.
۴. CMS بدون سر (Headless CMS)
در مدلهای Headless CMS، لایه نمایش سایت (Frontend) از مدیریت محتوا (Backend) جداست و اسکیما معمولاً از طریق API اضافه میشود.
مزایا:
- انعطاف بالا برای مدیریت انواع محتوا
- امکان افزودن اسکیماهای سفارشی برای دادههای پیچیده
- مناسب برای سایتها یا اپلیکیشنهایی که محتوا را در چند کانال مختلف ارائه میدهند
نکته: پیادهسازی اسکیما در این مدل نیازمند همکاری توسعهدهندگان، تولیدکنندگان محتوا و متخصصان سئو است تا دادهها دقیق و قابل فهم باقی بمانند.
۵. تست و اعتبارسنجی
بعد از اجرای اسکیما، حتماً باید آن را بررسی و اعتبارسنجی کنید تا مطمئن شوید همه چیز درست کار میکند. ابزارهای مفید شامل:
- Google Rich Results Test: بررسی میکند که اسکیما توسط گوگل به عنوان نتایج غنی قابل شناسایی است یا خیر.
- Schema Markup Validator: صحت و ساختار کد اسکیما را بررسی میکند و خطاها را نمایش میدهد.
نکته مهم: هر بار که محتوای سایت تغییر میکند (مثلاً قیمت محصول یا زمان رویداد)، اسکیما را بروزرسانی کنید تا اطلاعات دقیق و معتبر باقی بماند.
نکات عملی برای بهینهسازی اسکیما
اجرای اسکیما بدون رعایت نکات مهم، ممکن است کمکی به سئو نکند یا حتی باعث خطا شود. در ادامه نکات عملی و کاربردی برای بهینهسازی اسکیما را بررسی میکنیم:
۱. انتخاب نوع مناسب اسکیما
اولین قدم، انتخاب نوع صحیح اسکیما است. هر نوع اسکیما برای هدف خاصی طراحی شده و اگر اشتباه انتخاب شود، موتورهای جستجو نمیتوانند اطلاعات را درست درک کنند.
مثال عملی:
- صفحه محصول → از Product Schema استفاده کنید
- مقاله یا بلاگ → از Article یا BlogPosting Schema استفاده کنید
- صفحه معرفی شرکت → از Organization Schema استفاده کنید
- رویداد → از Event Schema استفاده کنید
انتخاب صحیح باعث میشود گوگل اطلاعات صفحه را دقیقتر نشان دهد و نتایج غنی مانند ستارههای رتبهبندی یا اطلاعات رویداد را نمایش دهد.
۲. وارد کردن دادهها به صورت کامل و دقیق
یک اشتباه رایج، وارد کردن اطلاعات ناقص یا نادرست است. هر بخشی که اسکیما تعریف میکند، باید پر و معتبر باشد.
مثال عملی:
- در Product Schema، نام محصول، قیمت، موجودی و امتیاز کاربران را وارد کنید
- در Event Schema، تاریخ شروع، پایان و مکان را دقیق مشخص کنید
دادههای کامل باعث میشود نتایج غنی نمایش داده شوند و اعتماد کاربران و موتور جستجو جلب شود. داده ناقص ممکن است باعث شود گوگل بخشهایی از صفحه را نادیده بگیرد یا خطا بدهد.
۳. بروزرسانی اسکیما با تغییر محتوا
هر زمان که اطلاعات صفحه تغییر میکند، باید اسکیما را هم بروزرسانی کنید. این کار از بروز خطا در نتایج جستجو جلوگیری میکند.
مثال عملی:
- قیمت محصول تغییر کرد → اسکیما را آپدیت کنید
- زمان یا مکان رویداد تغییر کرد → اسکیما را اصلاح کنید
- موجودی محصول تمام شد یا دوباره موجود شد → بروزرسانی اسکیما الزامی است
این کار تضمین میکند که کاربران همیشه اطلاعات درست و بهروز را در نتایج جستجو ببینند.
۴. استفاده از ابزارهای تست و اعتبارسنجی
بعد از پیادهسازی اسکیما، حتماً باید آن را بررسی و اعتبارسنجی کنید تا مطمئن شوید همه چیز درست کار میکند.
ابزارهای کاربردی:
- Google Rich Results Test: بررسی میکند که اسکیما توسط گوگل قابل شناسایی است و میتواند در نتایج غنی نمایش داده شود.
- Schema Markup Validator: صحت و ساختار کد اسکیما را بررسی کرده و خطاها را نشان میدهد.
نکته عملی: حتی اگر از افزونه یا کد آماده استفاده میکنید، همیشه قبل از انتشار صفحه آن را در این ابزارها تست کنید تا مطمئن شوید هیچ خطا یا هشدار وجود ندارد.
حرف آخر
حالا که جواب سوال، اسکیما چیست؟ را یاد گرفتید و با انواع اسکیما و نحوه اجرای آن روی وبسایتمان آشنا شدید، توصیه تیم طراحی سایت تانووب به شما این است: همین امروز نوع مناسب اسکیما را برای سایتتان انتخاب کنید، دادهها را کامل وارد کنید و با تغییر محتوا آن را بروزرسانی کنید. از ابزارهای تست و اعتبارسنجی استفاده کنید تا مطمئن شوید همه چیز درست کار میکند. این کار ساده، میتواند تاثیر بزرگی روی دیده شدن و موفقیت سایت شما داشته باشد.
پرسشهای متداول
بهترین فرمت برای اسکیما در وبسایت چیست؟
پیشنهاد ما فرمت JSON-LD است. اضافه کردن آن ساده است و توسط موتورهای جستجوی اصلی ترجیح داده میشود.
چند نوع اسکیما باید پیادهسازی کنم؟
روی اسکیماهای مرتبط با سایت خود تمرکز کنید: Organization، Product، Event، Article، LocalBusiness و غیره. برچسبگذاری بیش از حد میتواند خزندهها را گیج کند.
آیا میتوانم اسکیماهای سفارشی بسازم؟
میتوانید از افزونههای schema.org استفاده کنید یا ویژگیهای اضافی را در namespace خود تعریف کنید، به شرط آنکه با انواع استاندارد تداخل نداشته باشد.
چگونه پیادهسازی اسکیما را تست کنم؟
صفحات خود را از طریق Google’s Rich Results Test و Schema Markup Validator اجرا کنید تا خطاها شناسایی شوند.
آیا اسکیما مستقیماً رتبهبندی را بهبود میبخشد؟
خود اسکیما عامل رتبهبندی نیست، اما ظاهر جستجو را بهبود میدهد که میتواند بهطور غیرمستقیم CTR و دید سایت را افزایش دهد.